بیماری دژنراتیو دیسک یک مشکل بسیار شایع است و امروزه اغلب به عنوان یکی از دلایل اصلی کمردرد شناخته می شود. دیسک یا به عبارت صحیح تر دیسک بین مهره ای بین دو جسم مهره مجاور قرار دارد. در ستون فقرات کمری پنج دیسک وجود دارد که اولی بین L1/L2 (مهره کمری ۱ و ۲) و آخرین دیسک بین L5/S1 (مهره کمری ۵ و ساکروم) قرار دارد.
دیسک از دو قسمت تشکیل شده است. بخش بیرونی شامل یک سری حلقه یا نوار است که به آنولوس فیبروزیس معروف است. بخش مرکزی دیسک به عنوان هسته پالپوس شناخته می شود و یک ماده ژله مانند است که حاوی مقدار زیادی آب است.
از آنجایی که هر مهره در ستون فقرات گردنی، سینه ای و کمری شکل متفاوتی دارد، ساختار و عملکرد دیسک نیز متفاوت است.
در ستون فقرات کمر وظیفه اصلی دیسک بین مهره ای این است که به عنوان ضربه گیر برای کنترل بارهای فشاری روی ستون فقرات عمل کند. مهم است که بدانیم دیسک های سایر قسمت های ستون فقرات به دلیل شکل مهره‌ای، تحت فشار یکسانی قرار نمی‌گیرند. این به این معنی است که مشکل دیسک در گردن با مشکل دیسک در ستون فقرات کمری بسیار متفاوت است.
علائم بیماری دژنراتیو دیسک
شناخته شده ترین علائم درد ناشی از آسیب و تخریب دیسک ، سیاتیک (درد عصبی در ساق پا) است.
هنگامی که دیسک آسیب دیده اما عصب را فشرده نمی کند، می تواند باعث درد در پشت شود و به باسن نیز منتشر، اما معمولاً به پایین پا نمی رسد.
افراد اغلب همچنین گزارش می‌کنند که فشار بیش از حد روی کمر احساس می‌کنند و برای کاهش علائم باید دراز بکشند.
سایر علائم شایع بیماری دژنراتیو دیسک عبارتند از:
- درد هنگام نشستن
- درد هنگام سرفه یا عطسه
- درد هنگام خم و راست شدن
- درد هنگام بلند کردن اجسام
- سفتی صبحگاهی د رستون فقرات
- درد هنگام چرخش در رختخواب
دلایل بیماری دژنراتیو دیسک
بیومکانیک
هنگامی که دیسک بین مهره ای تحت بار فشاری قرار می گیرد، بخش مرکزی (نوکلئوس پالپوزوس) سعی می کند به طرفین منبسط شود اما توسط حلقه های فیبروز حلقوی مهار می شود. حلقه ساختاری الاستیک است اما سفت‌تر از هسته است و در برابر فشار برای تغییر شکل مقاومت می‌کند.
فشار در دیسک بسته به موقعیت ستون فقرات و مدت زمان حفظ موقعیت متفاوت است.
در واقع برای بسیاری از مردم، تعجب آور است که دیسک هنگام نشستن تحت فشار قابل توجهی قرار می گیرد – یک اتفاق روزانه برای بسیاری. این می تواند کمی تعجب آور باشد زیرا نشستن به معنای تلاش زیادی نیست، اما فشرده سازی مداوم روی دیسک ایجاد می کند. به همین دلیل است که ایده خوبی است که بلند شوید، حرکت کنید و مرتباً موقعیت خود را تغییر دهید، حتی اگر کار شما به آن نیاز ندارد.
خم شدن به جلو (خم شدن ستون فقرات)
وقتی به جلو خم می‌شویم قسمت جلوی دیسک فشرده می‌شود و قسمت پشتی کشیده می‌شود.
اگر این حرکت بارها تکرار شود مانند کارهایی که شامل خم شدن زیاد یا سرگرمی هایی مانند باغبانی می شود، این کشش مکرر در پشت دیسک می تواند باعث آسیب به الیاف فیبروز حلقوی شود و می تواند روند تحلیل رفتن دیسک را آغاز کند.
این یک حرکت بسیار رایج است که اکثر ما به عنوان بخشی از زندگی عادی روزانه انجام می دهیم. با این حال، همانطور که هر کسی که کمردرد دارد می‌داند این وضعیتی است که اغلب باعث کمردرد حاد می‌شود و اغلب افراد مبتلا به کمردرد مزمن از آن اجتناب می‌کنند.
روشهای درمانی
درمان فیزیوتراپی به مرحله و شدت بیماری دژنراتیو دیسک بستگی دارد. اولین اولویت ممکن است کمک به کاهش فشار بر روی دیسک باشد.
مرحله بعدی توانبخشی به منظور افزایش حرکت و اطمینان از عملکرد خوب عضلات است تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
در مراحل پایانی توانبخشی، تمام وظایف زندگی عادی روزانه باید برای بیمار راحت باشد و سپس چالش های پیشرفته تری بسته به سبک زندگی شما باید در برنامه توانبخشی گنجانده شود. اگر سرگرمی شما باغبانی است، توانبخشی باید بر روی حصول اطمینان از اینکه ستون فقرات شما ظرفیت خم شدن و تحمل یک موقعیت ثابت و همچنین بلند کردن و حمل را دارد تمرکز کند.
در برخی موارد ستون فقرات ممکن است به اندازه کافی بهبود نیابد تا بتواند این نوع بارها را تحمل کند، بنابراین ممکن است برخی از اشکال سازگاری ارگونومیک برای تسهیل فعالیت ها لازم باشد.
اگر تمرکز فیزیوتراپی در بیماران مبتلا به بیماری دژنراتیو دیسک بازگشت به فعالیت های ورزشی مانند گلف یا تنیس باشد، در مرحله توانبخشی پیشرفته باید مولفه های حرکتی مورد نیاز برای این فعالیت ها را تجزیه و تحلیل کند، توانبخشی شما باید شامل ترکیبی از درمان دستی خاص برای مفاصل، تمرینات اصلاحی خاص برای هماهنگ کردن عضلات، و نوعی فعالیت شبیه سازی شده در یک باشگاه توانبخشی برای آماده شدن برای فعالیت های روزمره باشد.
