بیماری دیسک کمر یکی از جدی ترین بیماری های ستون فقرات است که به دلیل خروج و فتق قسمت میانی درون دیسک بین مهره ای رخ می دهد.
احساس درد در کمر ، ضعف و بی حسی پاها و ناتوانی در راه رفتن و نشست و برخاست به دلیل وجود درد از مهم ترین علائم و عوارض این بیماری هستند که بیماران گزارش می دهند.
با افزایش سن دیسک ها آب خود را از دست می دهند و خشک می شوند که این شرایط خطر بیرون زدگی دیسک را افزایش می دهد ، به همین دلیل است که افزایش سن به عنوان یکی از فاکتورهای خطر در بالا رفتن ریسک این بیماری شناحته می شود.
ستون ستون فقرات از ۳۳ مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های بین مهره ای که قابلیت انعطاف پذیری دارند از یکدیگر جدا می شوند و به ۴ قسمت تقسیم می شوند که عبارتند از :
- ۷ مهره اول که ستون فقرات گردنی را تشکیل می دهند.
- ۱۲ مهره بعدی ، در ناحیه قفسه سینه قرار دارد
- ۵ مهره بعدی ، در قسمت پایین کمر قرار دارند و ستون فقرات کمری را تشکیل می دهند و بیماری دیسک کمر معمولا در این مهره ها بخصوص بین مهره های کمر چهارم و پنجم و بین مهره کمر پنجم و مهره خاجی اول (سطح L4-5 و L5-S1) رخ می دهد.
- ۵ مهره ، واقع در زیر کمر که شامل ۴ مهره تشکیل دهنده استخوان دنبالچه نیز هستند.
پزشک متخصص برای تشخیص این بیماری علاوه بر بررسی کامل پرونده پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی ، ممکن است از روش های تشخیصی همچون تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)، تصویربرداری اشعه ایکس، سی تی اسکن و الکترومیوگرافی (EMG) استفاده کند.
علائم بیماری دیسک کمر
علائم بیماری دیسک کمر بسته به محل فتق دیسک و تحت فشار قرار گرفتن ریشه عصب متفاوت است. با این حال رایج ترین علائم عبارتند از :
- احساس درد مزمن در کمر که با حرکت ، نشست و برخاست و حتی عطسه و سرفه افزایش پیدا می کند.
- گرفتگی عضلات کمر
- احساس بی حسی در پاها
- انتشار درد به پاها
- ضعف عضلات در پاها
- کاهش رفلکس ها در زانو یا مچ پا
- بی اختیاری ادرار و مدفوع
دلایل و عوامل خطر
- افزایش سن و کاهش رطوبت دیسک ها
- وارد شدن ضربه شدید به ستون فقرات کمری در طی ورزش یا حوادث ناگهانی
- کم تحرکی و ورزش نکردن نیز سبب ضعف عضلات شکم و کمر شده و سبب می شود ستون فقرات به درستی پشتیبانی نشده و خطر بروز دیسک کمر افزایش پیدا کند.
- بلند کردن و حمل اجسام سنگین نیز فشار زیادی به ستون فقرات وارد کرده و خطر بیرون زدگی دیسک را افزایش می دهد.
- حرکات شدید و ناگهانی ستون فقرات مانند چرخش شدید کمر نیز خطر بروز این بیماری را افزایش می دهند.
روش های درمان
درمان محافظه کارانه اولین خط درمانی برای مدیریت بیماری دیسک کمر است.
استراحت در رختخواب و کاهش سطح فعالیت ها برای کاستن از میزان فشاری که به ستون فقرات وارد می شود ضروری است.
فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی از جمله راهکارهای مناسب در درمان دیسک کمر است.
فیزیوتراپیست با استفاده از تکنیک های درمان دستی ، لیزر پرتوان ، ماساژ ، سوزن خشک و مگنت تراپی می تواند به تسکین علائم، بیماری دیسک کمر کمک کند.
فیزیوتراپیست همچنین توصیه های مفیدی در ارتباط با نحوه صحیح فعالیت ها برای جلوگیری از وارد شدن فشار بر ستون فقرات به بیمار خواهد کرد.
کاهش وزن در آن دسته از بیمارانی که دچار اضافه وزن هستند کمک موثری به تسکین علائم می کند.
در صورت عدم موفقیت این اقدامات ، ممکن است نیاز به جراحی برای درمان دیسک کمر باشد. جراح قسمت فتق دیسک و هر قطعه اضافی سست را از فضای دیسک خارج می کند.
کلمات مرتبط :
