روشهای درمان دستی فیزیوتراپی شامل انواع تکنیک های عملی است که توسط فیزیوتراپیست ها برای ارزیابی، تشخیص و مدیریت شرایط اسکلتی عضلانی انجام می شود. این روش ها بخشی جدایی ناپذیر از درمان با فیزیوتراپی هستند و برای بهبود تحرک، کاهش درد، بازگرداندن عملکرد و ارتقای سلامت کلی طراحی شده اند.
روشهای درمان دستی فیزیوتراپی
تکنیک های تحرک و دستکاری
تحرکات مفصلی: این تکنیک شامل اعمال حرکات نوسانی درجه بندی شده یا فشار مداوم بر روی مفاصل خاص توسط درمانگر می شود. هدف آن بازگرداندن تحرک مفاصل، کاهش درد و بهبود الگوهای حرکتی است. درمانگر دامنه حرکت مفصل را ارزیابی می کند و با استفاده از درجات خاصی از نیرو، حرکات ملایم را در جهات مختلف اعمال می کند. موبیلیزاسیون مفصلی بسته به شرایط فرد می تواند هم مفاصل نخاعی و هم مفاصل محیطی را هدف قرار دهد.
دستکاری های مفصلی: دستکاری ها که اغلب به عنوان رانش های با سرعت بالا و دامنه کم شناخته می شوند، حرکات سریع و کنترل شده ای هستند که روی مفاصل اعمال می شوند. هدف آنها بازگرداندن عملکرد مفصل، کاهش محدودیت های مفصلی و کاهش درد است. دستکاری ها معمولاً با یک رانش سریع در محدوده انتهایی حرکت مفصل مشخص می شوند. کاویتاسیون یا انتشار حباب‌های گاز در داخل مفصل ممکن است رخ دهد و در نتیجه صدای شنیدنی “پاپ” ایجاد شود. دستکاری معمولاً برای مفاصل ستون فقرات مانند مهره های گردنی، سینه ای و کمری استفاده می شود.
تکنیک های بافت نرم
ماساژ: ماساژ شامل اعمال ضربات، فشار و تکنیک های مختلف برای دستکاری عضلات و بافت های نرم است. هدف آن بهبود گردش خون، کاهش تنش عضلانی، ترویج آرامش و کاهش درد است. تکنیک‌های مختلف ماساژ مانند افلوراژ، پتریساژ، اصطکاک و تاپوتامنت ممکن است بر اساس نیازها و ترجیحات فرد مورد استفاده قرار گیرد.
رهاسازی میوفاشیال: رهاسازی میوفاشیال فاسیا را هدف قرار می دهد، بافت همبند که ماهیچه ها، تاندون ها و رباط ها را احاطه کرده و از آنها حمایت می کند. این تکنیک شامل اعمال فشار مداوم یا کشش ملایم برای رفع محدودیت های صورت و بازگرداندن تحرک بافت است. رهاسازی میوفاشیال را می توان به صورت دستی یا با استفاده از ابزارهای تخصصی مانند غلتک های فوم یا توپ های ماساژ انجام داد.
درمان نقطه ماشه ای: نقاط ماشه ای گره های بیش از حد تحریک پذیر در عضلات هستند که می توانند باعث درد و ارجاع درد به نواحی دیگر شوند. درمان نقطه ماشه ای شامل اعمال فشار مستقیم یا فشرده سازی ایسکمیک به این نقاط خاص برای رها شدن تنش، کاهش درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی ماهیچه است. تکنیک هایی مانند فشرده سازی استاتیک، اصطکاک فیبر متقاطع، یا کشش ممکن است برای رسیدگی موثر به نقاط ماشه استفاده شود.
سایر تکنیک های درمان دستی
تکنیک های تحرک عصبی
تکنیک‌های حرکت عصبی که از روشهای درمان دستی فیزیوتراپی هستند بر ارزیابی و درمان سیستم عصبی به‌ویژه اعصاب محیطی تمرکز دارند. هدف این تکنیک ها بهبود تحرک عصب، کاهش تنش عصبی و کاهش علائم مرتبط مانند درد، گزگز یا بی حسی است. درمانگر حرکات و کشش های خاصی را روی اعصاب اعمال می کند تا لغزش طبیعی خود را بازگرداند و عملکرد عصبی را تقویت کند.
تکنیک های انرژی عضلانی (MET)
MET شامل مشارکت فعال بیمار در فرآیند درمان است. از اصول مهار متقابل و کنترل عصبی عضلانی برای بهبود تحرک مفاصل و عملکرد عضلات استفاده می کند. درمانگر به بیمار دستور می دهد تا حرکات یا انقباضات خاصی را در برابر مقاومت به صورت کنترل شده انجام دهد. این تکنیک به بهبود انعطاف پذیری عضلات، دامنه حرکتی مفاصل و هماهنگی عصبی عضلانی کمک می کند.
تثبیت مفاصل ستون فقرات و محیطی
هدف تکنیک های تثبیت افزایش ثبات مفصل و کنترل حرکتی با فعال کردن عضلات خاص اطراف مفصل است. درمانگر فرد را از طریق تمریناتی راهنمایی می کند که عضلات تثبیت کننده عمقی را هدف قرار می دهد، مانند عضلات عرضی شکم یا چند فیدوس در ستون فقرات. این تمرینات باعث تراز بهینه ستون فقرات یا مفاصل محیطی، بهبود وضعیت بدنی و ایجاد ثبات در حین حرکت می شود.
علاوه بر این، روش های درمان دستی فیزیوتراپی اغلب با سایر مداخلات درمانی مانند الکتروتراپی، اولتراسوند، گرما یا سرما درمانی و تجویز ورزش تکمیل می شود. هدف ادغام این روش‌ها بهینه‌سازی نتایج، ارتقای بهبود بافت و تسهیل بازگشت عملکرد و رفاه کلی فرد است.
متخصصان ما در کلینیک فیزیوتراپی سعادت آباد خدمات فیزیوتراپی در منزل و درمان آنلاین را به عزیزانی که به دلیل درد و مشکلات ناشی از بیماری نمی توانند به کلینیک فیزیوتراپی مراجعه کنند را ارائه می دهند.
