کاربرد لیزر در فیزیوتراپی
لیزر چیست؟
در سالهای اخیر شاهد استفاده گسترده از لیزر در حیطه های مختلف درمان بوده ایم و روز به روز این موارد استفاده رو به افزایش است. لیزر مجموعه ای از بسته های نوری است که طول موج های یکسانی دارند. با تغییر طول موج امواج لیزر،کاربردهای آن نیز متفاوت خواهد شد. لیزری که در فیزیوتراپی و درمان استفاده میشود در دسته لیزرهای سرد قرار دارد البته لیزرهای پرتوان جدید در دسته لیزرهای گرم قرار میگیرند.
انواع لیزر
لیزر هایی که در درمان فیزیوتراپی استفاده میشوند به دو دسته لیزر کم توان و لیزر پرتوان تقسیم بندی میشوند. لیزرهای کم توان معمولا توان حداکثر ۰٫۵ وات دارند و عمق نفوذ آنها تا ۱ سانتی متر است در حالیکه لیزرهای پرتوان که جدیدتر هستند، شامل توان ۰٫۵تا۳۰ وات هستند و عمق نفوذ بالاتری درون بافت دارند.
مکانیسم اثر لیزر
مکانیسم اثر دقیق لیزر هنوز مشخص نیست اما گفته شده است که لیزر با اثر بر میتوکندری درون سلولی باعث افزایش عملکرد آن شده و به ترمیم سلولی و بالا بردن عملکرد سلول کمک می کند. لیزر درمانی اثرات متعدد دیگری هم بر بافت ها دارد که شامل موارد زیر است:
- افزایش میزان اکسیژن رسانی به سلول ها،
- عملکرد ضد درد ،
- کمک به ترمیم بافتها،
- تسکین درد،
- کمک به ترشح هورمون ضد درد ،
- بهبود گردش خون در محل آسیب دیده
کاربردهای لیزر در فیزیوتراپی
لیزر تراپی در درمان بیماریهای مختلف و زیادی استفاده میشود که عمده ترین آنها شامل:
- آرتروز
- رماتیسم مفاصل
- پارگی های تاندونی
- کشیدگی های تاندونی
- آسیب و کشیدگی رباط ها
- کشیدگی و پارگی عضلات
- آسیب های منیسک زانو
- بیرون زدگی دیسک کمر
- پارگی دیسک کمر
- تنگی کانال نخاعی
- آسیب های عصبی
- درد سیاتیک
- سندرم تونل کارپال
- شکستگی های استخوانی
البته از لیزر درمانی برای تمامی مفاصل و قسمت های بدن بجز چشم ها استفاده می شود.
موارد منع استفاده از لیزر
استفاده مستقیم لیزر بر چشم ها ممنوع است و استفاده از لیزر برای درمانگر و بیمار همیشه باید همراه با عینک مخصوص باشد.
در مواردی که فرد مبتلا به سرطان یا بدخیمی های دیگر است یا قبلا مبتلا بوده، استفاده از لیزر ممنوع است.
در مواردی که فرد باردار است به هیچ وجه از لیزر نباید استفاده شود.
در افراد مبتلا به صرع استفاده از لیزر ممنوع است.
اثربخشی لیزر
لیزر در کنار درمانهای فیزیوتراپی اثر به سزایی در درمان بافت های ملتهب و آسیب دیده دارد و در ترکیب با سایر درمانهای فیزیوتراپی چون الکتروتراپی،تمرین درمانی و درمانهای دستی به درمان بیماران کمک میکند. قابل ذکر است که درمان لیزر به تنهایی باعث بهبودی کامل فرد نمی شود .
لیزر پرتوان یا کم توان؟
لیزر کم توان بخاطرقدرت کمتر در درمان بافت های سطحی تر مثل بند انگشتان و جای زخم کاربرد بیشتری دارد. لیزر پرتوان بخاطر توان بالاتر و عمق نفوذ بیشتر در درمان بافت های عمیق و بافت هایی که التهاب دارند کاربرد بیشتری دارند.
همچنین مدت زمان استفاده از لیزر کم توان بیشتر از لیزر پرتوان است. ولی بصورت کلی لیزر کم توان به دلیل قدرت کمتر مثلا دوز ۵۰۰ژول را بین ۵ تا ۱۰ دقیقه بصورت نقطه ای به بافت می تاباند ولی لیزر پرتوان همان دوز را در کمتر از یک دقیقه به بافت اعمال می کند.
گردآوری: فیزیوتراپیست الناز الله وردلو