انحراف جانبی ستون فقرات ، که به عنوان اسکولیوز شناخته می شود، یک انحنای جانبی غیر طبیعی ستون فقرات است. این بیماری بیشتر در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می شود، اما می تواند در هر سنی رخ دهد. اسکولیوز می تواند خفیف یا شدید باشد و می تواند علائم مختلفی از جمله درد، خستگی و مشکل در تنفس ایجاد کند.
علت دقیق اسکولیوز ناشناخته است، اما تصور می شود که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد. سه نوع اصلی اسکولیوز وجود دارد:
اسکولیوز ایدیوپاتیک: این شایع ترین نوع است و به دلیل هیچ بیماری زمینه ای شناخته شده ای ایجاد نمی شود. اسکولیوز ایدیوپاتیک اغلب در کودکان بین سنین ۱۰ تا ۱۵ سال تشخیص داده می شود.
اسکولیوز مادرزادی: این نوع اسکولیوز به دلیل مشکل در رشد ستون فقرات در رحم ایجاد می شود. اسکولیوز مادرزادی را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما اغلب در نوزادان یا کودکان خردسال تشخیص داده می شود.
اسکولیوز عصبی عضلانی: این نوع اسکولیوز در اثر یک بیماری عصبی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی ایجاد می شود. اسکولیوز عصبی عضلانی را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما بیشتر در کودکان و بزرگسالان جوان دیده می شود.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی ناهنجاریهای ستون فقرات
علائم انحراف جانبی ستون فقرات
شایع ترین علامت اسکولیوز انحنای غیر طبیعی ستون فقرات به پهلو است. این انحنا از پشت قابل مشاهده است، اما با احساس ستون فقرات از پهلو نیز می توان آن را تشخیص داد. در برخی موارد، اسکولیوز می تواند علائم دیگری نیز ایجاد کند، مانند:
- شانه ها یا باسن ناهموار
- یک شانه که بالاتر از دیگری است
- یک پا که کوتاهتر از پای دیگر است
- کمر درد
- خستگی
- دشواری در تنفس
اسکولیوز معمولا در طی معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. پزشک برای هر گونه ناهنجاری به ستون فقرات نگاه می کند و همچنین ممکن است ستون فقرات را از پهلو احساس کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص و ارزیابی شدت اسکولیوز، عکس‌برداری با اشعه ایکس یا سایر آزمایش‌های تصویربرداری را تجویز کند.
روشهای درمان اسکولیوز
درمان اسکولیوز بستگی به شدت انحنا دارد. برای اسکولیوز خفیف، ممکن است هیچ درمانی لازم نباشد. با این حال، برای اسکولیوز متوسط تا شدید، ممکن است برای جلوگیری از بدتر شدن انحنا، درمان لازم باشد. گزینه های درمانی برای اسکولیوز عبارتند از:
مشاهده: این رایج ترین درمان برای اسکولیوز خفیف است. پزشک منحنی را از نظر پیشرفت کنترل می کند و ممکن است برای ردیابی پیشرفت اسکولیوز عکس برداری دوره ای با اشعه ایکس تجویز کند.
بریسینگ: برای اسکولیوز متوسط، بریسینگ ممکن است توصیه شود. بریس ها برای کمک به اصلاح منحنی و جلوگیری از بدتر شدن آن پوشیده می شوند.
جراحی: برای اسکولیوز شدید، ممکن است جراحی توصیه شود. جراحی شامل ترکیب دو یا چند مهره با هم برای صاف کردن ستون فقرات است.
فیزیوتراپی برای درمان انحراف جانبی ستون فقرات
فیزیوتراپی یک درمان غیر جراحی است که می تواند در مدیریت اسکولیوز موثر باشد، وضعیتی که باعث انحنای ستون فقرات به پهلو می شود. هدف فیزیوتراپی بهبود هم ترازی ستون فقرات، کاهش درد و بهبود عملکرد کلی است.
انواع مختلفی از تکنیک های فیزیوتراپی وجود دارد که می تواند برای درمان اسکولیوز استفاده شود.
روش شروت: هدف روش شروت اصلاح این عدم تعادل ها و اعوجاج ها با آموزش به بیماران است که چگونه از عضلات خود برای اصلاح وضعیت خود استفاده کنند.
PSSE (تمرینات اختصاصی اسکولیوز فیزیوتراپی): این یک اصطلاح کلی برای هر نوع فیزیوتراپی است که به طور خاص برای بیماران اسکولیوز طراحی شده است. تمرینات PSSE معمولاً بر تقویت عضلات حمایت کننده از ستون فقرات و بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات تمرکز دارند.
آموزش وضعیت بدن: این بخش مهمی از هر برنامه فیزیوتراپی برای اسکولیوز است. آموزش وضعیت بدن به بیماران یاد می دهد که چگونه در طول روز وضعیت بدنی خوب خود را حفظ کنند. این می تواند به جلوگیری از پیشرفت اسکولیوز و کاهش درد کمک کند.
فیزیوتراپی برای اسکولیوز فواید متعددی دارد. این مزایا عبارتند از:
بهبود تراز ستون فقرات: فیزیوتراپی می تواند با تقویت عضلات حمایت کننده از ستون فقرات و بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات، به بهبود تراز ستون فقرات کمک کند.
کاهش درد: فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش درد با بهبود تراز ستون فقرات و کاهش تنش عضلانی کمک کند.
بهبود عملکرد کلی: فیزیوتراپی می تواند با بهبود تعادل، هماهنگی و انعطاف پذیری به بهبود عملکرد کلی کمک کند.
