سرخوردگی مهره های ستون فقرات یا اسپوندیلولیستزیس وضعیتی است که در آن یک مهره نسبت به مهره زیر آن به جلو یا عقب می لغزد. اغلب در ستون فقرات کمری (کمر) رخ می دهد، اما می تواند ستون فقرات گردنی (گردن) را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
اسپوندیلولیستزیس می تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
- مادرزادی: برخی افراد ممکن است از بدو تولد نقص یا ناهنجاری در مهره‌ها داشته باشند که می‌تواند خطر اسپوندیلولیستزیس را افزایش دهد.
- دژنراتیو: سایش و پارگی ناشی از افزایش سن می تواند ساختارهای حمایتی ستون فقرات مانند دیسک ها و مفاصل فاست را ضعیف کند و منجر به اسپوندیلولیستزیس شود.
- ایستمیک: این شایع ترین نوع اسپوندیلولیستزیس است و زمانی رخ می دهد که نقص یا شکستگی استرسی در pars interarticularis، بخش کوچک استخوانی بین وجه فوقانی و تحتانی مهره وجود داشته باشد.
- ضربه ای: آسیب یا ضربه به ستون فقرات می تواند باعث شود مهره از موقعیت خود خارج شود.
- پاتولوژیک: برخی شرایط مانند تومورها یا عفونت ها می توانند مهره ها را ضعیف کرده و به اسپوندیلولیستزیس کمک کنند.
علائم سرخوردگی مهره های ستون فقرات
شدت علائم بسته به میزان لغزش و درگیری اعصاب مجاور می تواند بسیار متفاوت باشد. علائم رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کمردرد که اغلب با فعالیت تشدید می شود و با استراحت تسکین می یابد.
- دردی که در صورت فشرده شدن یا تحریک اعصاب نخاعی به باسن یا پایین پاها (سیاتیک) می رسد.
- سفتی و سفتی عضلات در قسمت پایین کمر.
- ضعف، بی حسی یا گزگز در پاها یا پاها.
- تغییر در وضعیت یا راه رفتن.
تشخیص اسپوندیلولیستزیس معمولاً شامل ارزیابی جامع توسط یک پزشک است. این ممکن است شامل یک تاریخچه پزشکی دقیق، معاینه فیزیکی و مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI باشد. شدت لغزش در یک مقیاس از I تا IV درجه بندی می شود که درجه I خفیف ترین و درجه IV شدیدترین است.
روشهای درمان
رویکرد درمانی سرخوردگی مهره های ستون فقرات به شدت علائم، درجه لغزش و عوامل فردی بستگی دارد. گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مدیریت محافظه کارانه: رویکردهای غیر جراحی مانند استراحت، اصلاح فعالیت، داروهای ضد درد، فیزیوتراپی و بریس های ستون فقرات ممکن است برای مدیریت درد، بهبود عملکرد و تثبیت ستون فقرات توصیه شود.
- ورزش و فیزیوتراپی: ورزش های خاص می توانند به تقویت عضلات مرکزی و پشت، بهبود انعطاف پذیری و تثبیت ستون فقرات کمک کنند.
- تزریق: در برخی موارد، تزریق کورتیکواستروئید ممکن است برای کاهش التهاب و کاهش درد استفاده شود.
- جراحی: اگر درمان های محافظه کارانه بی اثر باشد یا اگر لغزش شدید باشد و علائم عصبی قابل توجهی ایجاد کند، ممکن است مداخله جراحی در نظر گرفته شود. روش جراحی خاص به هر مورد بستگی دارد، اما ممکن است شامل رفع فشار، همجوشی یا تثبیت مهره های آسیب دیده باشد.
- توانبخشی: توانبخشی نقشی حیاتی در مدیریت اسپوندیلولیستزیس دارد. فیزیوتراپی و تمرینات می تواند به بهبود وضعیت بدن، تقویت عضلات حمایت کننده، افزایش انعطاف پذیری و افزایش ثبات کلی ستون فقرات کمک کند. برنامه های توانبخشی معمولاً بر اساس نیازهای خاص فرد تنظیم می شود و ممکن است شامل درمان دستی، تمرینات درمانی و آموزش مکانیک مناسب بدن باشد.
بیشتر بخوانید : بهترین درمان فتق دیسک کمر
فیزیوتراپی در درمان سرخوردگی مهره های ستون فقرات
فیزیوتراپی با رفع درد، بهبود تحرک، تقویت عضلات و ارتقای ثبات کلی ستون فقرات، نقش مهمی در درمان اسپوندیلولیستزیس دارد.
دکتر فیزیوتراپی می تواند از تکنیک های مختلفی برای کمک به کاهش درد ناشی از اسپوندیلولیستزیس استفاده کند. این ممکن است شامل گرما یا سرما درمانی، روش های الکتریکی (مانند TENS)، اولتراسوند، یا تکنیک های درمان دستی مانند تحرک بافت نرم و تحرک مفصل باشد. این روش ها می توانند به کاهش درد، اسپاسم عضلانی و التهاب در ناحیه آسیب دیده کمک کنند.
دکتر فیزیوتراپی آموزش هایی را در مورد وضعیت مناسب و مکانیک بدن برای به حداقل رساندن استرس بر ستون فقرات ارائه می دهد. آنها به بیماران می آموزند که چگونه در طول فعالیت های روزانه مانند نشستن، ایستادن، بلند کردن و خم شدن، تراز خوبی را حفظ کنند. وضعیت صحیح و مکانیک بدن می تواند به کاهش فشار روی ستون فقرات و جلوگیری از لغزش یا آسیب بیشتر کمک کند.
تقویت عضلات مرکزی از جمله عضلات شکم و پشت، برای حمایت و ثبات ستون فقرات مهم است. فیزیوتراپیست ها می توانند تمرینات خاصی را تجویز کنند که این عضلات را هدف قرار می دهد تا ثبات ستون فقرات را بهبود بخشد، وضعیت بدن را بهبود بخشد و کاهش دهد.
دکتر فیزیوتراپی ممکن است از تکنیک های درمان دستی برای رفع محدودیت های تحرک مفصل و سفتی بافت نرم استفاده کند. تکنیک‌های درمان دستی، مانند تحرک مفصل، تحرک بافت نرم، و رهاسازی میوفاشیال، می‌توانند به بهبود تحرک ستون فقرات، کاهش درد و بهبود عملکرد کلی کمک کنند.
بیشتر بخوانید : درمان دستی ستون فقرات
فیزیوتراپی آنلاین و فیزیوتراپی در منزل نیز با توجه به شرایط بیماران در دسترس است و توسط متخصصان ما در مرکز فیزیوتراپی سعادت آباد ارائه می شود.
دکتر و متخصص فیزیوتراپی می توانند تمرینات کششی و انعطاف پذیری را برای بهبود دامنه حرکتی ستون فقرات و عضلات اطراف تجویز کند. این تمرینات می تواند به کاهش سفتی عضلات، بهبود انعطاف پذیری و کاهش استرس بر ستون فقرات کمک کند. ممکن است تمرینات کششی ملایم با هدف قرار دادن عضلات همسترینگ، خم کننده لگن و عضلات پشت توصیه شود.
دکتر فیزیوتراپی همچنین از برنامه های ورزشی را برای تقویت ماهیچه های حمایت کننده از ستون فقرات از جمله عضلات شکم، پشت و لگن طراحی می کنند. تقویت این عضلات می تواند ثبات ستون فقرات را بهبود بخشد و خطر لغزش بیشتر را کاهش دهد. تمرینات خاص ممکن است شامل تمرینات اکستنشن کمر، تمرینات تقویتی گلوتئال و تمریناتی باشد که عضلات عمقی ستون فقرات را هدف قرار می دهد.
