روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) یک بیماری التهابی مزمن خودایمنی است که به طور اولیه مفاصل را درگیر می‌کند. این بیماری می‌تواند باعث درد، تورم، سفتی و قرمزی مفاصل شود و در نهایت منجر به آسیب غضروف و استخوان و از دست رفتن عملکرد مفصل گردد. روماتیسم مفصلی اغلب مفاصل دست و پا را به طور متقارن درگیر می‌کند، به این معنی که مفاصل مشابه در هر دو طرف بدن به طور همزمان تحت تاثیر قرار می‌گیرند. این بیماری همچنین می‌تواند سایر قسمت‌های بدن مانند عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها را درگیر کند.
علت دقیق RA ناشناخته است، اما تصور می شود که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. افراد مبتلا به RA دارای ژنتیکی هستند که آنها را مستعد ابتلا به این بیماری می کند، اما ابتلا به بیماری زمانی اتفاق می افتد که چیزی در محیط این ژن ها را فعال کند. عوامل محیطی بالقوه عبارتند از:
- عفونت: برخی از عفونت ها، مانند عفونت های ناشی از باکتری یا ویروس، با افزایش خطر ابتلا به RA مرتبط هستند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یکی از قوی ترین عوامل خطر ابتلا به RA است.
- چاقی: افراد چاق در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به RA هستند.
- جنسیت: زنان بیشتر از مردان به RA مبتلا می شوند.
- سابقه خانوادگی: اگر اعضای خانواده شما به RA مبتلا باشند، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
هنگامی که سیستم ایمنی بدن فردی که مستعد ابتلا به RA است فعال می شود، به مفاصل خود حمله می کند. این امر باعث التهاب و درد می شود. با گذشت زمان، التهاب می تواند غضروف و استخوان را از بین ببرد و منجر به آسیب مفاصل و ناتوانی شود.
هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص روماتیسم مفصلی وجود ندارد. پزشک برای تشخیص این بیماری از ترکیبی از روش‌ها استفاده می‌کند، از جمله:
معاینه فیزیکی: پزشک مفاصل شما را از نظر درد، تورم، سفتی و محدودیت دامنه حرکتی بررسی می‌کند.
سابقه پزشکی: پزشک در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله سابقه خانوادگی روماتیسم مفصلی، سوال خواهد کرد.
آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند نشان دهد که آیا شما آنتی‌بادی‌های خاصی دارید که با روماتیسم مفصلی مرتبط هستند. همچنین ممکن است آزمایش خون برای رد سایر بیماری‌ها انجام شود.
تصویربرداری: تصویربرداری با اشعه ایکس، MRI یا سونوگرافی می‌تواند به پزشک در بررسی وضعیت مفاصل شما کمک کند.
علائم روماتیسم مفصلی
علائم آرتریت روماتوئید می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. شایع‌ترین علائم عبارتند از:
درد مفصل: این درد معمولاً در مفاصل دست و پا احساس می‌شود، اما می‌تواند مفاصل دیگر را نیز تحت تاثیر قرار دهد. درد ممکن است در ابتدا خفیف باشد، اما با گذشت زمان بدتر شود.
تورم مفصل: مفاصل مبتلا به روماتیسم مفصلی اغلب متورم و گرم به نظر می‌رسند.
سفتی مفصل: سفتی مفصل معمولاً در صبح یا بعد از دوره‌های بی‌تحرکی بدتر است.
کاهش دامنه حرکتی: روماتیسم مفصلی می‌تواند دامنه حرکتی مفاصل را محدود کند و انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کند.
خستگی: خستگی یک علامت شایع روماتیسم مفصلی است.
تب: تب خفیف ممکن است در برخی از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی رخ دهد.
ضعف عضلانی: ضعف عضلانی در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی شایع است.
علائم دیگری نیز وجود دارد که ممکن است در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی رخ دهد، مانند:
خشکی چشم و دهان: این علامت به دلیل خشکی غشاهای مخاطی ایجاد می‌شود.
درد قفسه سینه: در موارد نادر، روماتیسم مفصلی می‌تواند باعث التهاب پوشش اطراف قلب (پریکاردیت) شود.
تنگی نفس: التهاب ریه‌ها (پلوریت) می‌تواند در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی رخ دهد.
بی حسی و گزگز: آسیب عصبی می‌تواند باعث بی حسی و گزگز در دست و پا شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر هر یک از علائم روماتیسم مفصلی را تجربه می‌کنید، مهم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان می‌تواند به جلوگیری از آسیب مفاصل و ناتوانی کمک کند.
نقش فیزیوتراپی در درمان و توانبخشی روماتیسم مفصلی
فیزیوتراپی می‌تواند بخش مهمی از برنامه درمانی RA باشد. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما در موارد زیر کمک کنند:
کاهش درد و التهاب: فیزیوتراپیست‌ها از طیف وسیعی از تکنیک‌ها برای کمک به کاهش درد و التهاب مفاصل استفاده می‌کنند، از جمله:
- ورزش درمانی: حرکات کششی ملایم و تقویتی می‌توانند به بهبود دامنه حرکتی، قدرت و انعطاف‌پذیری مفاصل کمک کنند.
- الکتروتراپی: امواج فراصوت یا امواج الکتریکی می‌توانند برای تحریک گردش خون، کاهش درد و التهاب و تسریع روند بهبودی استفاده شوند.
- بریس: استفاده از باند و بریس می‌تواند به حمایت از مفاصل ضعیف یا دردناک و کاهش درد و التهاب کمک کند.
- گرما و سرما درمانی: استفاده از گرما یا سرما می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند.
بهبود دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری: RA می‌تواند منجر به سفتی و خشکی مفاصل شود که می‌تواند دامنه حرکتی شما را محدود کند. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما در انجام حرکات کششی و تقویتی برای بهبود دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری مفاصل کمک کنند.
تقویت عضلات: عضلات ضعیف می‌توانند مفاصل را تحت فشار بیشتری قرار دهند و درد را افزایش دهند. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما در انجام تمرینات تقویتی برای تقویت عضلات اطراف مفاصل و بهبود عملکرد کلی بدن کمک کنند.
حفظ تحرک: RA می‌تواند انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کند. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما در یادگیری استراتژی‌هایی برای حفظ تحرک و استقلال خود، مانند استفاده از وسایل کمکی و تکنیک‌های حفظ تعادل، کمک کنند.
پیشگیری از آسیب: RA می‌تواند شما را در معرض خطر بیشتری برای آسیب دیدگی قرار دهد. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به شما در یادگیری تمرینات و تکنیک هایی برای کمک به جلوگیری از آسیب دیدگی کمک کنند.
مزایای فیزیوتراپی برای آرتریت روماتوئید
- کاهش درد و التهاب
- بهبود دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری
- افزایش قدرت عضلات
- حفظ تحرک و استقلال
- بهبود کیفیت زندگی
- کاهش خطر آسیب دیدگی
فیزیوتراپی معمولاً به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع برای RA تجویز می‌شود که ممکن است شامل دارو، جراحی و سایر روش‌های درمانی نیز باشد. برنامه درمانی شما بر اساس نیازها و شرایط فردی شما تنظیم خواهد شد.
بیشتر بخوانید :
