درمان دیسک کمر با توجه به شدت بیرون زدگی دیسک کمر و همچنین محل آسیب و شرایط بیمار همچون سن و میزان فعالیت با روش های مختلف جراحی و غیرجراحی انجام می گیرد. خوشبختانه درمان دیسک کمر با روش های غیرجراحی از جمله فیزیوتراپی دیسک کمر در بسیاری از بیماران موثر واقع شده و فرد بدون نیاز به انجام جراحی تا حدود زیادی به بهبودی می رسد. فیزیوتراپی دیسک کمر روشی ایمن ، موثر و تقریبا بدون عارضه جانبی خاصی است که به تخفیف و از بین بردن علائم و مشکلات ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر کمک زیادی می کند. بیرون زدگی دیسک کمر یکی از مشکلات مهم و جدی ستون فقرات است و حتی ممکن است بحدی شدید باشد که سبب خانه نشین شدن فرد و بروز مشکلات جدی در عملکرد حرکتی فرد شود.
در این بیماری ماده زلاتینی مانند درون دیسک که با خاصیت ارتجاعی خود به جذب فشارهای وارده بر ستون فقرات کمک می کند از محل خود خارج شده و به دلیل نزدیک بودن با ریشه ها و اعصاب نخاعی سبب وارد شدن فشار بر آن ها و بروز علائم حسی و حرکتی برای فرد می شود.
بهترین درمان دیسک کمر روش خاصی نیست بلکه با توجه به شرایط هر بیمار انتخاب نوع درمان نیز متفاوت است، در واقع بهترین درمان روشی است که علاوه بر کمک به بهبودی بیمار در کمترین زمان ممکن کمترین میزان عارضه را نیز برای بیمار در پی داشته باشد ، به همین دلیل نمی توان روش خاصی را برای درمان دیسک در همه افراد معرفی کرد.
علائم دیسک کمر
علائم فتق دیسک کمر بسته به محل و شدت فتق و همچنین اعصاب تحت تأثیر متفاوت است. برخی از افراد ممکن است کمترین درد را تجربه کنند یا درد نداشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم ناتوان کننده ای داشته باشند. در اینجا به تفکیک علائم رایج اشاره شده است:
- کمردرد: این اغلب اولین و بارزترین علامت است. درد ممکن است ثابت باشد یا بیاید و برود، و می تواند با فعالیت های خاصی مانند خم شدن، چرخاندن، بلند کردن یا ایستادن برای مدت طولانی تشدید شود.
- سیاتیک: این به دردی اشاره دارد که از قسمت تحتانی کمر و باسن به پایین ساق پا، اغلب در امتداد مسیر عصب سیاتیک منتشر می شود. درد می تواند تیز و سوزشی باشد و ممکن است با بی حسی یا سوزن سوزن شدن همراه باشد.
- ضعف پا: بسته به محل فتق، فرد ممکن است در عضلات ساق یا پا دچار ضعف شود. این ضعف می تواند راه رفتن، بالا رفتن از پله ها یا بلند کردن اشیاء را دشوار کند.
- بی حسی و سوزن سوزن شدن: این می تواند در باسن، ساق پا و پا همراه با مسیر عصب سیاتیک رخ دهد. این احساس می تواند مانند سوزن سوزن شدن یا از دست دادن احساس باشد.
- تغییرات در عملکرد روده یا مثانه: در موارد شدید، فتق بزرگ می تواند اعصاب کنترل کننده عملکرد مثانه و روده را تحت فشار قرار دهد. این یک عارضه نادر اما جدی است و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
پرچم های قرمز
- شروع درد ناگهانی و شدید
- از دست دادن کنترل روده یا مثانه
- ضعف پیشرونده در پاها
- بی حسی در ناحیه زین (تناسلی و باسن)
علل و عوامل خطر
عوامل متعددی می توانند در ایجاد فتق دیسک نقش داشته باشند. در اینجا نگاهی به مقصران اصلی می اندازیم:
- تغییرات مرتبط با سن: با افزایش سن، دیسک های بین مهره ای به طور طبیعی محتوای آب خود را از دست می دهند و انعطاف پذیری کمتری پیدا می کنند. این فرسودگی آنها را بیشتر مستعد پارگی و فتق میکند.
- تکنیکهای بلند کردن نادرست: بلند کردن اجسام سنگین با پشت گرد به جای درگیر شدن با عضلات مرکزی، فشار زیادی بر دیسکها وارد میکند و خطر فتق را افزایش میدهد.
- خم شدن و چرخاندن مکرر: کارها یا فعالیت هایی که شامل خم شدن، پیچاندن یا خم شدن مکرر می شوند، می توانند به مرور زمان دیسک ها را تحت فشار قرار دهند.
- چاقی: اضافه وزن فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد می کند و باعث تسریع انحطاط دیسک می شود.
- سیگار کشیدن: افراد سیگاری به دلیل کاهش جریان خون به دیسک ها در معرض خطر بیشتری برای فتق دیسک قرار دارند که مانع از روند بهبودی می شود.
- ژنتیک: برخی افراد ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی مستعد ساختار ضعیف دیسک باشند.
- تروما: ضربه یا آسیب ناگهانی به پشت می تواند باعث فتق شود، حتی در افراد جوانتر.
روش های درمان دیسک کمر
استراحت
استراحت و کاهش سطح فعالیت برای جلوگیری از پیشرفت بیمار و تخفیف علائم بیمار توصیه می شود ، البته منظور از استراحت ، استراحت مطلق به مدت ظولانی نیست بلکه چند روز استراحت کامل و پس از آن کاهش سطح فعالیت ها توصیه می شود.
دارودرمانی
درمان دارویی شامل تجویز داروهای ضدللتهاب غیراستروئیدی مانند ناپروکسن ، پیروکسیکام و ایبو پروفن و همچنین داروهای شل کننده عضلانی است.
تزریق داروهای استروئیدی در فضای اپیدروتال نیز یکی از روش های قوی در تسکین درد و التهاب ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر است.
فیزیوتراپی دیسک کمر
فیزیوتراپی دیسک کمر موثرترین و بهترین روش درمان غیرجراحی دیسک کمر است که در کلینیک فیزیوتراپی سعادت آباد به مراجعه کنندگان عزیز ارائه می شود.
فیزیوتراپیست برای کمک به بیمار و بهبود شرایط وی از متدها و مدالیته های مختلف فیزیوتراپی همچون تکنیک های درمان دستی ( منوال تراپی ) ، سوزن خشک ( درای نیدلینگ ) ، لیزر پرتوان و کم توان ، تکار تراپی ، تمرینات ورزشی و گرما و سرما درمانی بهره می برد.
کمپرس گرم به کاهش گرفتگی عضلانی و تسکین درد و ناراحتی در کمر ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر می کند ، کمپرس سرد نیز التهاب ناشی از بیرون زدگی دیسک در اطراف ریشه های نخاعی را کاهش می دهد.
درمان دیسک کمر با استفاده از لیزر پرتوان سبب تسکین درد و تسریع فرایند بهبودی می شود. انرژی امواج لیزر سبب افزایش انرژی دردسترس سلول ها برای ترمیمو بازسازی خود می شود و از این طریق نیز به فرایند بهبودی کمک می کند.
تکنیک های درمان دستی ستون فقرات نیز با تنظیم مهره ها و مفاصل در جهات مناسب نقش موثری در بهبود علائم دیسک کمر دارند.
کشش ستون فقرات با استفاده از تکنیک های درمانی دستی یا تخت تراکشن نیز فشار وارد بر ستون فقرات را کاهش داده و به درمان دیسک کمر کمک می کند.
تمرینات ورزشی و حرکات اصلاحی یکی از بخش های مهم در درمان دیسک کمر هستند ، فیزیوتراپیست برنامه تمرینی مناسبی را برای بیمار تنظیم و نحوه انجام آن ها را به وی آموزش می دهد.
جراحی دیسک کمر
خوشبختانه بیش از ۹۰ درصد مبتلایان به دیسک کمر با روش های غیرجراحی بهبودی نسبی پیدا می کند و جراحی تنها در حدود ۱۰ درصد موارد که بیماری در حال پیشرفت باشد و علائم و عوارض جدی برای بیمار همچون بی اختیاری ادرار و مدفوع رخ داده باشد انجام می گیرد.
جراحی بسته دیسک کمر با لیزر پرتوان یکی از روش های رایج جراحی در درمان دیسک کمر است که امروزه با حداقل تهاجم و حداقل عوارض انجام می شود.
فیزیوتراپی پس از جراحی دیسک کمر نیز برای کمک به تسریع بهبود و کاهش عوارض جراحی ضروری است.
کلمات مرتبط :
درمان دیسک کمر – فیزیوتراپی دیسک کمر – درمان کمردرد با فیزیوتراپی – فیزیوتراپی کمردرد در تهران – فیزیوتراپی در سعادت آباد – فیزیوتراپی در غرب تهران