عوارض سیاتیک که به دلیل تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک رخ می دهد ، می تواند بحدی شدید باشد که منجر به بروز مشکلات متعددی برای فرد شود.
سیاتیک دردی است که از کمر به پایین یک یا هر دو ساق پا منتشر می شود. این عارضه در اثر فشردگی عصب سیاتیک که بزرگترین عصب بدن است ایجاد می شود. در حالی که بیشتر موارد سیاتیک به خودی خود در عرض چند هفته برطرف می شود، برخی از عوارض بالقوه وجود دارد که در صورت درمان نشدن این عارضه یا عدم توجه به علت زمینه ای ایجاد می شود.
علل مختلفی برای سیاتیک وجود دارد، اما شایع ترین آنها عبارتند از:
- فتق دیسک: فتق دیسک کمر زمانی اتفاق می افتد که مرکز نرم و ژله مانند دیسک بین مهره ای از حلقه بیرونی غضروف بیرون زده یا پاره شود. این می تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند و باعث درد، بی حسی و گزگز در ساق پا شود.
- بیماری دژنراتیو دیسک: این یک روند طبیعی پیری است که باعث می شود دیسک های بین مهره ای انعطاف و استحکام خود را از دست بدهند. این می تواند منجر به کاهش فضای ستون فقرات شود که همچنین می تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند.
- تنگی کانال نخاعی: این تنگی کانال نخاعی است که می‌تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند. تنگی ستون فقرات در افرادی که چندین بار جراحی کمر داشته اند یا مبتلا به پوکی استخوان هستند شایع تر است.
- سندرم پیریفورمیس: این عارضه ای است که در آن عضله پیریفورمیس که در باسن قرار دارد سفت می شود و به عصب سیاتیک فشار می آورد.
عوامل دیگری که می توانند خطر سیاتیک را افزایش دهند عبارتند از:
- سن: سیاتیک در افراد بالای ۴۰ سال شایع تر است.
- چاقی: چاقی فشار مضاعفی بر ستون فقرات وارد می کند که می تواند خطر فتق دیسک و سایر مشکلات ستون فقرات را افزایش دهد.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند به دیسک های ستون فقرات آسیب برساند و احتمال فتق آنها را افزایش دهد.
- استرس مکرر: فعالیت‌های تکراری که به کمر فشار می‌آورند، مانند بلند کردن اجسام سنگین یا خم شدن، می‌توانند خطر سیاتیک را افزایش دهند.
- تروما: آسیب ناگهانی به کمر، مانند تصادف یا سقوط، می تواند به ستون فقرات آسیب برساند و باعث سیاتیک شود.
عوارض سیاتیک
افزایش درد در طول زمان: اگر عصب سیاتیک برای مدت طولانی تحت فشار قرار گیرد، ممکن است برای همیشه آسیب ببیند. این می تواند منجر به درد مزمن شود که ممکن است هرگز به طور کامل از بین نرود.
پارستزی ها: پارستزی ها احساس بی حسی، گزگز یا سوزش در پای آسیب دیده هستند. آنها در اثر آسیب به عصب سیاتیک ایجاد می شوند. پارستزی ها می توانند خفیف یا شدید باشند و در برخی موارد ممکن است دائمی باشند.
از دست دادن قدرت عضلانی: عصب سیاتیک بسیاری از عضلات پا را کنترل می کند، بنابراین فشرده شدن عصب می تواند منجر به ضعف یا آتروفی آن عضلات شود. این می تواند راه رفتن، بالا رفتن از پله ها یا بلند کردن اشیاء را دشوار کند.
از دست دادن عملکرد روده یا مثانه: در موارد نادر، سیاتیک می تواند مشکلاتی در کنترل روده یا مثانه ایجاد کند. این به این دلیل است که عصب سیاتیک ماهیچه هایی را که به این عملکردها کمک می کنند نیز کنترل می کند. اگر مشکلی در کنترل روده یا مثانه دارید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آسیب دائمی عصبی: اگر عصب سیاتیک برای مدت بسیار طولانی تحت فشار قرار گیرد، ممکن است برای همیشه آسیب ببیند. این می تواند منجر به درد مزمن، ضعف و پارستزی شود. در برخی موارد، ممکن است به از دست دادن عملکرد روده یا مثانه نیز منجر شود.
روشهای درمان سیاتیک برای جلوگیری از عوارض
استراحت و اصلاح فعالیت:
استراحت می تواند به کاهش التهاب و کاهش علائم کمک کند.
از فعالیت‌هایی که درد را تشدید می‌کنند اجتناب کنید، اما حرکت ملایم و کشش اغلب توصیه می‌شود.
گرما و سرما درمانی:
اعمال گرما یا سرما در ناحیه آسیب دیده می تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
گرما می تواند عضلات را شل کند، در حالی که سرما می تواند ناحیه را بی حس کرده و تورم را کاهش دهد.
داروها:
داروهای ضد درد بدون نسخه: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
شل کننده های عضلانی: این داروها می توانند به تسکین اسپاسم عضلانی کمک کنند.
داروهای تجویزی: در برخی موارد، ممکن است داروهای قوی تری مانند کورتیکواستروئیدها یا مواد مخدر تجویز شوند.
فیزیوتراپی:
فیزیوتراپیست می تواند تمرینات و حرکات کششی را برای بهبود انعطاف پذیری، تقویت عضلات مرکزی و کاهش فشار روی عصب سیاتیک انجام دهد.
تزریق استروئید اپیدورال:
تزریق کورتیکواستروئید به ستون فقرات می تواند به کاهش التهاب اطراف عصب آسیب دیده کمک کند و باعث تسکین موقت شود.
تغییرات سبک زندگی:
حفظ وزن مناسب، تمرین وضعیت بدنی خوب و اجتناب از نشستن های طولانی مدت می تواند به پیشگیری و کاهش درد عصب سیاتیک کمک کند.
عمل جراحی:
در موارد شدید یا زمانی که درمان های محافظه کارانه با شکست مواجه می شوند، ممکن است مداخله جراحی در نظر گرفته شود. گزینه های رایج جراحی عبارتند از دیسککتومی (برداشتن مواد فتق دیسک) یا لامینکتومی (برداشتن بخشی از استخوان مهره).
روشهای پیشگیری
هیچ راهی برای پیشگیری کامل از سیاتیک وجود ندارد، اما کارهایی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر انجام دهید:
وزن مناسب را حفظ کنید: اضافه وزن یا چاقی می تواند به ستون فقرات شما فشار وارد کند که می تواند خطر ابتلا به سیاتیک را افزایش دهد. کاهش وزن می تواند به کاهش این استرس کمک کند.
عضلات اصلی خود را تقویت کنید: عضلات مرکزی قوی به حمایت از ستون فقرات کمک می کنند و خطر آسیب را کاهش می دهند. می توانید با انجام تمریناتی مانند پلانک، کرانچ و بریج عضلات مرکزی بدن خود را تقویت کنید.
به طور منظم کشش دهید: کشش عضلات همسترینگ، چهارسر ران و ساق پا می تواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش تنش عضلانی کمک کند. این می تواند به جلوگیری از ایجاد سیاتیک کمک کند.
از بلند کردن اجسام سنگین با فرم نادرست خودداری کنید: هنگامی که اجسام سنگین را بلند می کنید، خم شدن در زانو و صاف نگه داشتن کمر بسیار مهم است. این به محافظت از ستون فقرات شما در برابر آسیب کمک می کند.
برای مدت طولانی ننشینید: نشستن طولانی مدت می تواند به ستون فقرات شما فشار وارد کند. برای کمک به جلوگیری از ایجاد سیاتیک، هر ساعت یا بیشتر از جای خود بلند شوید و حرکت کنید.
